Монгол залуу ходоод нь хонхолзож, хоёр гурван удаа хоолоо
“нахисан” лалын шашинтай найзаа “Гахай шиг их идлээ!” гэж шоолбол махыг нь ч
иддэггүй турк эр хорвоогийн хамгийн заваан амьтантай зүйрлүүлсэндээ гомдож,
андын тангаргаа ч тасалж магадгүй.
Америк, итали, испани, монгол 4 залууг дурлуулсан гоо бүсгүй
бүгдэд нь “Чи яг тахиа шиг юм аа!” гэвэл америк эр “Хэзээ яаж хулчийлаа?"
гэж өнгөрснөө бодно. Итали нь “өөдгүй хог”-оороо дуудуулахдаа хүрсэн гэмээ хайж
байхад испани залуу “Би түүнд сайхан харагддаг юм байна. Би сайхан залуу!” гэж
хөөрцөглөнө. Харин монгол залуу “Үд хүртэл унтаж, үхрийн дуунаар босдоггүйг
минь яаж мэдсэн юм бол оо?” гэж баярлах гайхах зэрэгцэнэ.
Юу яриад байна вэ гэхээр “Хүн орчин ахуй, шашин соёл, яс
үндсээрээ ялгарч, өөр өөрөөр сэтгэж, эх хэлээрээ илэрхийлнэ” гэх хэл шинжлэлийн
онолыг энгийн жишээгээр тайлбарлаж, хялбар ойлгуулах гэж хичээгээд байна л
даа.
Хөгшин хөвөөгүй мэдэх нэгэн орчуулгаар дахин тайлбарлая. Газар
тариалан эрхэлдэг нутгийн хүү Гоголь “Тарас бульба” романдаа Тарасын урвагч
хүүгээ буудан хороох үеийг хурганы зүрхэнд сум зоохтой адилтгажээ. Харин уг
зохиолын монгол орчуулагч Ри багш ашиг шимээр нь амьдарч ирсэн хониныхоо төлийг
харваж зүрхлэлгүй янзгаар сольж,
албаар “буруу” орчуулсан байдаг.
Сэтгэлгээ гэгч ийм нарийн тул орос, америк, солонгос мэт гадны
хүнийг учиргүй дуурайх нь зохимжгүй. Үүнийг ухаарч монгол сэтгэлгээ, эх хэлээ
алдалгүй зүйтэй сайхан яригчдыг “Жинхэнэ эх оронч!” гэж өргөмжилье.
“Егөөтэй
99 тайлбар” номын “Дөрвөн зантай тахиа” өгүүллийн хэсгээс
No comments:
Post a Comment