Мэргэд гарахын оронд ингэж бичжээ

Мэргэд гарахын оронд ингэж бичжээ:

"Шударгуу оюунаар үг утгасын хувийг сайтар шинжлээд...тодорхой бөгөөд мэдэхүйеэ хялбар үгээр утга лугаа үл харшлалдуулан сайтар орчуулахуй" , "урьд хойд үгийг солиулбаас утга нь тод мэдэгдээд...үргэлжилсэн үгсийг нэгэн үг ба хоёр ба гурван тэргүүтэн тэдгээр үгсийн утга алин дор хүрэхгүйгээс дээш аль амраар солиулж орчуулахуй"

Алибаба Жак Ма: Та хэн болохоо өөрөө шийд. Мөрөөдөж суусаар ядууралд нэрвэгдэх үү? Хөдөлмөрлөж явсаар амжилтанд хүрэх үү?

Хар авдарт ном буй Хазгар өвгөнд эрдэм буй

Ашдын сайхан орчуулгынхаа аршаан юуг алтан аягаар амсуулж асан мэргэн буурлууд лугаа эн зэрэгцэх орчуулагчид өнөөдөр төрж амжаагүй явна уу, эс бөгөөс өлгий юундаа бойжиж байна уу.

Эрдэмт мэргэн өтгөс, билиг танхай гүүш нар орчуулах эрдмийн тухайд айлдснаас доор сийрүүлбээс:

Нагаржуна ”Бэрх утгыг мэдэн чадваас хурц мөн”

Б. Ринчен “Сайн орчуулагч бичиг зохиолыг хөрвүүлэхдээ нүд хэдий гадаад бичгийг үзэвч утгыг найруулан эвлүүлэхэд нэг эгшин хэмээн монгол үгийн ёс зүйгээс ангижрахгүй.”

Б. Ринчен “Орчуулагч бол соёлын жинчин мөн.”

Б. Ринчен “Өөрийн болоод гадаад хэлний өгүүлбэр найруулах онцлог зүйлийг мэддэггүйгээр үл барам утгыг бодолгүй, үгийг махчлан орчуулж хүн хорхойчилдог нь туйлдаа хүрсэн юм байна.”

Ц.Дамдинсүрэн ”Үгийг нэмж хасах гайгүй хэрэг. Утгыг нэмж хасвал гэмтэй хэрэг. Үг ба өгүүлбэрт халдаж болно. Гол утгад халдаж болохгүй.”

Ц.Дамдинсүрэн “Шүлгийг орчуулах гэгч үг, утгыг орчуулах төдий биш, түүний найруулгын хэв журам ба уран хэл, сэтгэлийг хөдөлгөх чадлыг бүрнээ орчуулах хэрэг юм.”

Д. Чойжил “Орчуулагч хүн орчуулж буй зохиолдоо гарч байгаа хүмүүсийн зан байдал, хэл ярианы онцлог зэргийг зохиогчоос дутуугүй судалж мэдсэний үндсэн дээр тэр бүхнийг яг тохируулан буулгаж, зохиогчийн санааг уншигч нарт зөв дамжуулах үүрэгтэй.”

Д. Чойжил “Орчуулга бол эрдэм мэдлэг, туршлага чадвар, авьяас билэг, хичээл зүтгэл, тэсвэр хатуужил, нөр хөдөлмөр шаарддаг нарийн ажил юм.”

Д. Чойжил “Орчуулгыг гадаад хэл мэддэг хэн ч гэсэн барьж аваад гар хурууны үзүүрээр хийчихэж болох ажил гэж эндүүрэх нь бий.”

Ш. Гаадамба “Муу орчуулгыг уншихад баруун аймгийн дөрвөн мөөртэй үхэр тэргээр явж байгаа юм шиг эв хавгүй байдаг.”

Г. Амар “Яруу найргийг үгчлэн орчуулбал ядуу найраг болно.”

Чой. Лувсанжав “1. Европ зүгийн хэлэнд: “Усанд мод хөвөгдөж явна...” “Талх надаар идэгдэв” гэхчилэн үйлд өртөгч юмны талаас хэлж бичдэг идэвхигүй хэв зонхилдог бол монгол хэлэнд эдгээр өгүүлбэрийг “Усанд мод хөвж явна”... “Би талх идэв” хэмээн хийсэн эзний нь зүгээс хэлдэг идэвхитэй хэв зонхилдог. 2. Олон тоо олширвол олиг муутай орчуулга. Монгол хэлэнд “Нүдний нулимс хацар даган урсав” гэхийг энэтхэг-европын хэд хэдэн хэлээр “Нүднүүдийн нулимсууд хацруудаа даган урсацгаав” гэж хэлдэг. 3. “Ба” олширвол базаахгүй орчуулга”

Г. Аким “Үйл үг бол монгол хэлний, тэр дундаа уран зохиолын хэл найруулгын амин сүнс юм”

Г. Аким “Ринченгийн орчуулгыг уншиж байхад, гадаадын зохиолчийн зохиолын эрдэнийн утгыг зүрх догдлон танихын зэрэгцээгээр монгол хэлнийхээ яндашгүй далайд дураар сэлж, гүнд нь өнгө бүрээр солонгорох үгийн нь сувдын тансгийг сэтгэлээрээ мэдэрч байдаг билээ. Орчуулагчийн чадал гэдэг тэр буюу!”

А. С. Пушкин “Орчуулагч хүн бол гэгээрлийн улааны морь юм.”

Л. Гинзбург “Нэг зохиолчийн, заримдаа бүхэл бүтэн утга зохиолын хувь заяа ч орчуулагчаас шалтгаалдаг гэдгийг мартаж болохгүй.”

Б. Ринчен гуайн үг

ДЭЛХИЙ ХЭМЭЭН ЯРИХЫН ӨМНӨ
МОНГОЛ ХЭМЭЭН ХЭЛЖ
ДЭЛХИЙН ХЭЛИЙГ СУРАХЫН ӨМНӨ
МОНГОЛ ХЭЛЭЭ СУРУУШТАЙ.

Монгол төрийн зүтгэлтэн, Ерөнхий сайд асан  А. Амар

"Yesterday is a history. Tomorrow is a mystery. But today is a gift, that's why it's called present."

"Хэрвээ чи хүнтэй түүний ойлгох хэлээр нь яривал яриа чинь толгойнд нь бууна. Харин түүний хэлээр яривал зүрхэнд нь хүрнэ." Нелсон Мандела

Мэргэд гарахын орон”-д нэр томъёог орчуулах талаар ингэж өгүүлжээ

“Бас бандид шидтэн ба хаан түшмэл тэргүүтэн бодгалисын нэр хийгээд орон, цэцэг жимс тэргүүтний нэрийг орчуулбаас мэдэхүйеэ бэрх бөгөөд өгүүлэхүйеэ амаргүй болох тул нэрийн эх сүүл аль зохист дор бандид хийгээд цэцэг хэмээх тэргүүтэн алинаа өгүүлэх нэгэн нэрийг нэмж, мөнхүү энэтхэг буюу төвд нэрээр тавьтугай”.

“Мэргэд гарахын орон”-д дэвшүүлсэн орчуулгын гол зарчим

“...Нэрийн зүйлийг эртний үнэнхүү шалгадаг болсон мэргэдийн зохиосон их бага элдэв байгч даягуудад нягтад шинжилж бодгальд үл итгэн номд итгэх, үгд үл итгэн утгад итгэхийн үүднээс сайтар мэдэх”.

Our first duty is to convey the same message as the original.

Без муки нет науки

Знать всё -- значит не знать ничего.

天不怕，地不怕，只怕广东人说普通话。

Die Grenzen meiner Sprache bedeuten die Grenzen meiner Welt.

一石二鳥

虎穴に入らずんば虎子を得ず。

Un homme qui parle trois langues est trilingue.

Un homme qui parle deux langues est bilingue.

Un homme qui ne parle qu'une langue est anglais.

С. Бадраа  "Уран зохиолын орчуулга бол зөвхөн гар хурууны үзүүрээр хийдэг ажил бусаар үл барам үнэнч, нинжин сэтгэлийг шаарддаг" 

ҮГИЙГ ЯАЖ Ч ДАМЖУУЛСАН ДУТУУ ДУЛИМ БОЛДОГ НЬ ХАРАМСАЛТАЙ. ГЭВЧ ҮГИЙГ ДУУЛАХГҮЙ ӨНГӨРВӨЛ ТҮҮНЭЭС Ч ХАРАМСАЛТАЙ. Мэргэдийн сургаалиас 

Contrary Proverbs

English is a very inconsistent language. 

You don’t believe me?? Well, I’ve got proof. Take a look at some of the most famous English proverbs. And just look how inconsistent they are to each other.

All good things come to those who wait.
BUT
Time and tide wait for no man.

The pen is mightier than the sword.
BUT
Actions speak louder than words.

Wise men think alike.
BUT
Fools seldom differ.

The best things in life are free.
BUT
There’s no such thing as a free lunch .

Slow and steady wins the race ..
BUT
Time waits for no man ..

Look before you leap .
BUT
Strike while the iron is hot ..

Do it well, or not at all.
BUT
Half a loaf is better than none.

Birds of a feather flock together.
BUT
Opposites attract.

Don’t cross your bridges before you come to them.
BUT
Forewarned is forearmed.

Doubt is the beginning of wisdom.
BUT
Faith will move mountains.

Great starts make great finishes.
BUT
It ain’t over ’till it’s over.

Great starts make great finishes.
BUT
Well begun is half done.

Silence is golden.
BUT
The squeaky wheel gets the grease.

You’re never too old to learn.
BUT
You can’t teach an old dog new tricks

What’s good for the goose is good for the gander.
BUT
One man’s meat is another man’s poison.

Absence makes the heart grow fonder.
BUT
Out of sight, out of mind.

Too many cooks spoil the broth.
BUT
Many hands make light work.

Hold fast to the words of your ancestors.
BUT
Wise men make proverbs and fools repeat them.

Ц.Дамдинсүрэн “Шүлгийг орчуулах гэгч үг утгыг орчуулах төдий биш, түүний найруулгын хэв журам ба уран хэл, сэтгэлийг хөдөлгөх чадлыг бүрнээ орчуулах хэрэг юм”

Ц.Дамдинсүрэн  “Монгол хүний уншихад уран сайхны талаар орос эхийг орос хүний уншсанаас доргүй байлгаж чадвал сая шүлгийн уран чадлыг орчуулж чадсан гэж болно”